پلاک دندان کودکان چیست و چگونه آن را از دندان‌های خود پاک کنیم؟

پلاک دندان کودکان ( اطفال) یکی از بزرگترین دشمنان دهان شماست. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دو بار در روز بهترین راه برای از بین بردن پلاک و حفظ سلامت دندان و لثه است.

پلاک دندان کودکان چیست؟

پلاک یک ماده چسبنده است که از باقی مانده ذرات غذا و بزاق دهان که در دهان شما مخلوط می شوند، ساخته می شود. اگر بعد از غذا خوردن به درستی مسواک نزنید، پلاک شروع به تشکیل شدن و تجمع روی دندان های شما می کند. این مشکل ساز است زیرا پلاک حاوی باکتری هایی است که می تواند به پوسیدگی دندان و بیماری لثه کمک کند.

چه عواملی باعث ایجاد پلاک روی دندان می شود؟

پلاک در اثر واکنش های شیمیایی که در دهان شما رخ می دهد، تشکیل می شود. برای ایجاد پلاک، دهان شما به باکتری، کربوهیدرات، ذرات غذا و بزاق نیاز دارد. کربوهیدرات ها در اکثر غذاها – حتی غذاهای سالم مانند میوه ها و سبزیجات – وجود دارند. غذاهایی با محتوای قند بالاتر، کربوهیدرات بیشتری دارند، بنابراین اگر شیرینی و کلوچه زیادی بخورید، احتمال بیشتری برای تشکیل پلاک وجود دارد.

اولین مرحله تشکیل پلاک زمانی اتفاق می افتد که در حین جویدن غذا را به کربوهیدرات تجزیه می کنید. سپس کربوهیدرات ها با باکتری های طبیعی دهان شما ترکیب می شوند تا اسید ایجاد کنند. این اسید به تنهایی مشکل ساز است زیرا می تواند مینای دندان را از بین ببرد. اما زمانی که اسید با ذرات باقی مانده از غذا و بزاق ترکیب شود، واکنش شیمیایی دیگری رخ می دهد و ماده چسبنده و تا حدودی سخت می شود. این ماده جدید تشکیل شده پلاک است و به دندان های شما می چسبد و در صورت عدم برداشتن، باعث ایجاد انواع مشکلات می شود.

پلاک دندان: دشمن دندان های شما و راه های حذف آن

ظاهر پلاک دندان

پلاک از لحاظ فنی بی رنگ است، اگرچه باعث ایجاد احساس “پرزدار” روی دندان ها می شود. از آنجایی که چسبنده است، ممکن است باعث ایجاد کمی تغییر رنگ شود زیرا می تواند باعث چسبیدن ذرات غذا به دندان های شما شود. هنگامی که پلاک سفت می شود و به رنگ زرد در می آید، به تارتار تبدیل می شود.

تفاوت بین پلاک و تارتار چیست؟

پلاک دندانی که به مدت چند روز روی دندان های شما باقی می ماند، سفت می شود و به تارتار تبدیل می شود که باید آن را تراشید. تارتار باعث می شود دندان های شما زرد به نظر برسند و بوی بدی بدهند، بنابراین ممکن است پس از تجمع تارتار، تمیز کردن کامل دهان برایتان دشوار شود.

پلاک چه مشکلات دهانی ایجاد می کند؟

هنگامی که پلاک روی دندان های شما جمع می شود، مینای دندان را از بین می برد و باعث ایجاد حفره و پوسیدگی می شود. تجمع پلاک حتی می تواند باعث التهاب لثه (ژنژژویت) یا بیماری شدید پریودنتال (لثه) شود. اگر پلاک به تارتار تبدیل شود، باکتری های آن می توانند باعث بوی بد دهان و زرد شدن دندان ها شوند.

چگونه از تشکیل پلاک روی دندان جلوگیری کنیم؟

می توانید با دو روش از تشکیل پلاک جلوگیری کنید. اول اینکه باید به رژیم غذایی خود توجه کنید. از آنجایی که پلاک برای تشکیل به کربوهیدرات نیاز دارد، هر چه کمتر کربوهیدرات مصرف کنید، بهتر است. تا حد امکان از خوردن شیرینی، کلوچه و سایر مواد قندی خودداری کنید تا از ایجاد پلاک جلوگیری شود.

با این حال، اجتناب کامل از تمام کربوهیدرات ها منطقی نیست. بسیاری از غذاهای سالم مانند نان، غلات، سیب زمینی و ذرت همچنان حاوی کربوهیدرات هستند. بنابراین، با خوردن غذا، مقداری پلاک تشکیل می شود.

بهترین کاری که می توانید برای حل این مشکل انجام دهید، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دو بار در روز است. مسواک زدن پلاکی را که روی دندان های شما جمع شده است را از بین می برد. علاوه بر این، ذرات باقی مانده غذا را که به ایجاد پلاک کمک می کنند، از بین می برد. برای اینکه تمام پلاک های تشکیل شده را مسواک بزنید، دندان های خود را در ۲ جهت مسواک بزنید و مطمئن شوید که هم قسمت جلویی و هم پشت دندان های خود را مسواک می زنید. اگر مسواک زدن برایتان سخت است، استفاده از مسواک برقی را در نظر بگیرید که به طور خودکار در ۲ جهت حرکت می کند.

علاوه بر این، برای از بین بردن ذرات غذا و بقایا از بین دندان ها باید نخ دندان بکشید. با نخ دندان کشیدن، به باکتری ها فرصت کمتری برای تشکیل پلاک می دهید.

درباره برداشتن پلاک

هنگامی که پلاک روی دندان های شما قرار می گیرد، زمان محدودی برای برداشتن آن قبل از سفت شدن دارید. اکثر پلاک ها ظرف ۴۸ ساعت پس از تشکیل سفت می شوند و ظرف چند روز آنقدر سفت می شوند که برداشتن آنها تقریبا غیرممکن است. این ماده سخت تارتار است و تنها راه برای از بین بردن آن مراجعه به دندانپزشک برای تراشیدن حرفه ای دندان است. برخی از انواع خمیر دندان ها به کنترل تارتار کمک می کنند، اما آنها با برداشتن پلاک از روی دندان ها قبل از سفت شدن و تبدیل شدن به تارتار عمل می کنند.

مسواک زدن برای از بین بردن پلاکی که قبلاً شروع به جمع شدن کرده است و همچنین برای جلوگیری از ایجاد پلاک در وهله اول مهم است. اگر پلاک روی دندان های شما تشکیل شده اما هنوز به تارتار تبدیل نشده است، مسواک زدن می تواند آن را به طور کلی از روی دندان های شما پاک کند.

حقایق و آمار در مورد پلاک دندان

• بیش از ۸۰ درصد از بزرگسالان آمریکایی به دلیل تشکیل پلاک دچار بیماری پریودنتال می شوند. ۵
• در صورت عدم درمان، تجمع پلاک می تواند منجر به از دست دادن دندان شود.
• پلاک طی چند ساعت پس از تشکیل روی دندان ها سفت می شود.
• چای سبز و شراب قرمز به جلوگیری از تجمع پلاک کمک می کنند. با این حال، شراب قرمز می تواند باعث لکه شدن دندان ها شود.
• روغن زیتون می تواند دندان ها را با یک لایه چربی بپوشاند که از تشکیل پلاک روی دندان ها جلوگیری می کند.

چگونه می‌توان از تشکیل پلاک دندان کودکان جلوگیری کرد؟

درست مانند بزرگسالان، بهترین راه برای جلوگیری از تشکیل پلاک دندان در کودکان، رعایت بهداشت دهان و دندان به طور منظم است. این شامل موارد زیر است:

• مسواک زدن دو بار در روز: به کودکان خود آموزش دهید که صبح بعد از صبحانه و شب قبل از خواب به مدت دو دقیقه با مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید دندان‌های خود را مسواک بزنند.
• نخ دندان کشیدن یک بار در روز: به کودکان خود آموزش دهید که هر شب قبل از خواب نخ دندان بکشند تا پلاک و ذرات غذا را از بین دندان‌هایی که مسواک به آنها نمی‌رسد، پاک کنند.
• استفاده از دهانشویه: به کودکان خود آموزش دهید که بعد از مسواک زدن شبانه از دهانشویه حاوی فلوراید استفاده کنند.
• رژیم غذایی سالم: از دادن غذاهای شیرین و نشاسته‌ای به کودکان خود به خصوص قبل از خواب خودداری کنید. این غذاها به باکتری‌های موجود در پلاک دندان برای تولید اسید و آسیب به دندان‌ها بیشتر انرژی می‌دهند.
• معاینات منظم دندانپزشکی: کودک خود را برای معاینات و تمیز کردن منظم دندانپزشکی نزد دندانپزشک ببرید.

علاوه بر این اقدامات، موارد دیگری نیز وجود دارد که می‌توانید برای کمک به حفظ سلامت دهان و دندان کودک خود انجام دهید:

• از بطری شیر برای خواباندن کودک خود استفاده نکنید.
• از دادن آبمیوه شیرین به کودک خود به عنوان نوشیدنی اصلی خودداری کنید.
• به کودک خود آدامس بدون قند بدهید.
• از مسواک و خمیر دندان مناسب سن کودک خود استفاده کنید.
• به کودک خود آموزش دهید که چگونه به درستی مسواک و نخ دندان بزند.

پلاک دندان در دوران بارداری

زنان باردار اغلب نسبت به افراد عادی بیشتر در معرض تجمع پلاک و پوسیدگی دندان قرار دارند.

علل تشکیل پلاک دندان

• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: مسواک نزدن و نخ دندان نکشیدن به طور مرتب، اصلی ترین عامل تشکیل پلاک دندان است.
• مصرف غذاهای قندی و نشاسته ای: باکتری های موجود در دهان از قند و نشاسته موجود در غذا به عنوان منبع غذایی استفاده می کنند و در حین متابولیسم خود اسید تولید می کنند. این اسیدها مینای دندان را ضعیف می کنند و زمینه را برای پوسیدگی دندان فراهم می کنند.
• خشکی دهان: بزاق دهان نقش مهمی در پاکسازی دهان و دندان از باکتری ها و بقایای مواد غذایی دارد. کمبود بزاق دهان (خشکی دهان) می تواند به تجمع باکتری ها و تشکیل پلاک دندان منجر شود.
• سیگار کشیدن: دود سیگار به مینای دندان آسیب می رساند و شرایط را برای رشد باکتری ها و تشکیل پلاک دندان فراهم می کند.

علائم پلاک دندان

• لایه ای چسبناک و نامطبوع بر روی سطح دندان ها: پلاک دندان با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است و می توان آن را با زبان حس کرد.
• لثه های قرمز و متورم: التهاب لثه یکی از اولین علائم بیماری لثه است که ناشی از تجمع پلاک دندان در خط لثه می باشد.
• خونریزی لثه ها: خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن می تواند از علائم بیماری لثه باشد.
• بوی بد دهان: بوی بد دهان (هالیتوز) می تواند ناشی از تجمع باکتری ها در دهان و روی زبان باشد.

راه های پیشگیری از پلاک دندان

• مسواک زدن دندان ها به طور مرتب: حداقل دو بار در روز و به مدت دو دقیقه مسواک بزنید. از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
• نخ دندان کشیدن: حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید تا پلاک دندان و بقایای مواد غذایی را از بین دندان ها و خط لثه پاک کنید.
• استفاده از دهان شویه: دهان شویه های حاوی فلوراید می توانند به از بین بردن باکتری های دهان و پیشگیری از تشکیل پلاک دندان کمک کنند.
• رعایت رژیم غذایی سالم: از مصرف غذاهای قندی و نشاسته ای به مقدار زیاد خودداری کنید.
• معاینات منظم دندانپزشکی: برای معاینه و جرم گیری دندان ها به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.

درمان پلاک دندان

• مسواک زدن و نخ دندان کشیدن: اولین قدم در درمان پلاک دندان، رعایت مرتب بهداشت دهان و دندان است.
• جرم گیری دندان ها: دندانپزشک می تواند با استفاده از ابزارهای مخصوص، جرم و پلاک دندان را از روی سطح دندان ها و خط لثه پاک کند.
• درمان بیماری لثه: در صورت ابتلا به بیماری لثه، دندانپزشک اقدام به درمان آن خواهد کرد.

بهترین روش برای از بین بردن پلاک دندان در کودکان

پلاک دندان، لایه‌ای چسبناک و مضر از باکتری‌ها و بقایای مواد غذایی است که به مرور زمان بر روی سطح دندان‌ها، به خصوص در نزدیکی خط لثه تشکیل می‌شود. اگر این لایه به طور مرتب و صحیح از بین نرود، می‌تواند منجر به مشکلات مختلف دهان و دندان از جمله پوسیدگی و بیماری لثه شود.

خوشبختانه، روش‌های مختلفی برای از بین بردن پلاک دندان وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

درمان خانگی پلاک دندان

• مسواک زدن: مسواک زدن منظم و صحیح دندان‌ها، مهم‌ترین و موثرترین روش برای از بین بردن پلاک دندان است. برای مسواک زدن صحیح، از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید و حداقل دو بار در روز و به مدت دو دقیقه مسواک بزنید.
• نخ دندان کشیدن: نخ دندان کشیدن به تنهایی می‌تواند به از بین بردن ۳۵ درصد از پلاک دندان کمک کند. حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید تا پلاک دندان و بقایای مواد غذایی را از بین دندان‌ها و خط لثه پاک کنید.
• استفاده از دهان شویه: دهان شویه های حاوی فلوراید می توانند به از بین بردن باکتری های دهان و پیشگیری از تشکیل پلاک دندان کمک کنند. از دهان شویه طبق دستورالعمل روی بطری استفاده کنید.
• رعایت رژیم غذایی سالم: از مصرف غذاهای قندی و نشاسته ای به مقدار زیاد خودداری کنید. این غذاها منبع تغذیه باکتری های دهان هستند و به تشکیل پلاک دندان کمک می کنند.
• مصرف میوه ها و سبزیجات: میوه ها و سبزیجات فیبردار می توانند به تمیز کردن دندان ها و از بین بردن پلاک دندان کمک کنند.
• جویدن آدامس بدون قند: جویدن آدامس بدون قند بعد از غذا می تواند به افزایش تولید بزاق دهان و شستشوی طبیعی دندان ها کمک کند.

روش‌های حرفه‌ای

• جرم گیری دندان ها: جرم گیری دندان ها توسط دندانپزشک، روشی موثر برای از بین بردن جرم و پلاک دندان از روی سطح دندان ها و خط لثه است. جرم گیری دندان ها باید به طور مرتب، هر ۶ ماه یکبار، انجام شود.
• پولیش دندان ها: پولیش دندان ها پس از جرم گیری، به صاف شدن سطح دندان ها و از بین بردن لکه ها و جرم های باقی مانده کمک می کند.
• استفاده از لیزر: لیزر درمانی می تواند به از بین بردن باکتری های دهان و کاهش التهاب لثه کمک کند.

نکات مهم:

• برای انتخاب روش مناسب برای از بین بردن پلاک دندان، با دندانپزشک خود مشورت کنید.
• رعایت مرتب بهداشت دهان و دندان، بهترین راه برای پیشگیری از تشکیل پلاک دندان و حفظ سلامت دهان و دندان است.
• در صورت مشاهده هرگونه علائم بیماری لثه، مانند خونریزی لثه، تورم و قرمزی لثه، به دندانپزشک مراجعه کنید.

پلاک دندان در کودکان

پلاک دندان، لایه‌ای چسبناک و مضر از باکتری‌ها و بقایای مواد غذایی است که به مرور زمان بر روی سطح دندان‌ها، به خصوص در نزدیکی خط لثه تشکیل می‌شود. این لایه اگر به طور مرتب و صحیح از بین نرود، می‌تواند منجر به مشکلات مختلف دهان و دندان از جمله پوسیدگی و بیماری لثه شود.

کودکان نیز مانند بزرگسالان در معرض ابتلا به پلاک دندان هستند. در واقع، به دلیل عدم رعایت کامل بهداشت دهان و دندان، کودکان بیشتر در معرض ابتلا به پلاک دندان و مشکلات ناشی از آن قرار دارند.

علائم پلاک دندان در کودکان

• لایه ای چسبناک و نامطبوع بر روی سطح دندان ها: پلاک دندان با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است و می توان آن را با زبان حس کرد.
• لثه های قرمز و متورم: التهاب لثه یکی از اولین علائم بیماری لثه است که ناشی از تجمع پلاک دندان در خط لثه می باشد.
• خونریزی لثه ها: خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن می تواند از علائم بیماری لثه باشد.
• بوی بد دهان: بوی بد دهان (هالیتوز) می تواند ناشی از تجمع باکتری ها در دهان و روی زبان باشد.

عوارض پلاک دندان در کودکان

• پوسیدگی دندان: پلاک دندان با تولید اسید، مینای دندان را ضعیف می کند و زمینه را برای پوسیدگی دندان فراهم می کند. پوسیدگی دندان در کودکان می تواند منجر به درد، عفونت و حتی از دست رفتن دندان شود.
• بیماری لثه: التهاب لثه (ژنژیویت) اولین مرحله بیماری لثه است. اگر این بیماری به موقع درمان نشود، می تواند به التهاب بافت های اطراف دندان (پریودنتیت) و در نهایت از دست رفتن دندان ها منجر شود.
• مشکلات گوارشی: باکتری های موجود در پلاک دندان می توانند وارد دستگاه گوارش شده و منجر به مشکلات گوارشی شوند.
• مشکلات قلبی: برخی تحقیقات نشان داده اند که بین بیماری لثه و بیماری های قلبی عروقی ارتباط وجود دارد.

راه های پیشگیری از پلاک دندان در کودکان

• آموزش مسواک زدن و نخ دندان کشیدن: به کودکان خود از سنین پایین نحوه ی صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را آموزش دهید.
• استفاده از مسواک و خمیر دندان مناسب: از مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید برای کودکان استفاده کنید.
• نظارت بر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن کودکان: تا زمانی که کودکان به سن کافی برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به تنهایی نرسیده اند، بر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن آنها نظارت کنید.
• معاینات منظم دندانپزشکی: کودکان را برای معاینات منظم نزد متخصص دندانپزشکی کودکان ببرید تا از سلامت دندان های آنها اطمینان حاصل کنید.
• رعایت رژیم غذایی سالم: از دادن غذاهای قندی و نشاسته ای به مقدار زیاد به کودکان خودداری کنید. این غذاها منبع تغذیه باکتری های دهان هستند و به تشکیل پلاک دندان کمک می کنند.
• مصرف میوه ها و سبزیجات: میوه ها و سبزیجات فیبردار می توانند به تمیز کردن دندان ها و از بین بردن پلاک دندان کمک کنند.

مراقبت از دندان های کودکان از سنین پایین، نقشی اساسی در پیشگیری از پلاک دندان و مشکلات دهان و دندان در آینده دارد. با رعایت نکات زیر می توانید به حفظ سلامت دندان های فرزند خود کمک کنید:

۱. آموزش بهداشت دهان و دندان کودکان

• از سنین ۱۸ ماهگی به بعد، مسواک زدن دندان های کودک را با مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید به مقدار کم (به اندازه یک نخود) آغاز کنید.
• نحوه ی صحیح مسواک زدن را به کودک خود آموزش دهید و در ابتدا این کار را خودتان انجام دهید.
• با صبر و حوصله، مسواک زدن را به یک عادت روزانه و لذت بخش برای کودک تبدیل کنید.
• از مسواک های فانتزی و آهنگ های شاد برای جذاب تر کردن مسواک زدن استفاده کنید.
• نخ دندان کشیدن را از سن ۲ تا ۳ سالگی به کودک خود آموزش دهید.
• از نخ دندان های مخصوص کودکان استفاده کنید و نحوه ی صحیح نخ دندان کشیدن را به او یاد بدهید.

۲. معاینات منظم دندانپزشکی

• اولین معاینه دندانپزشکی را برای کودک خود در سن ۱ سالگی انجام دهید.
• بعد از آن، هر ۶ ماه یکبار برای معاینات منظم دندانپزشکی به همراه کودک خود مراجعه کنید.
• دندانپزشک می تواند پلاک دندان را از روی دندان های کودک پاک کند و در صورت نیاز، فلوراید تراپی انجام دهد.
• معاینات منظم دندانپزشکی به تشخیص زودهنگام مشکلات دهان و دندان و درمان به موقع آنها کمک می کند.

۳. رژیم غذایی سالم

• از دادن غذاهای قندی و نشاسته ای به مقدار زیاد به کودک خودداری کنید. این غذاها منبع تغذیه باکتری های دهان هستند و به تشکیل پلاک دندان کمک می کنند.
• مصرف میوه ها و سبزیجات را در رژیم غذایی کودک خود افزایش دهید. فیبر موجود در میوه ها و سبزیجات به تمیز کردن دندان ها و از بین بردن پلاک دندان کمک می کند.
• از دادن آبمیوه های صنعتی و نوشابه های گازدار به کودک خودداری کنید. این نوشیدنی ها حاوی قند زیادی هستند و به پوسیدگی دندان و تشکیل پلاک دندان کمک می کنند.
• به جای تنقلات ناسالم، از میوه ها، سبزیجات، آجیل و لبنیات کم چرب به عنوان میان وعده برای کودک خود استفاده کنید.

۴. نکات تکمیلی

• از مصرف دخانیات در منزل و در حضور کودک خودداری کنید. دود سیگار به سلامت دهان و دندان کودکان آسیب می رساند.
• از دادن پستانک یا شیشه شیر حاوی شیر یا آبمیوه به کودک در طول شب خودداری کنید. این کار می تواند منجر به پوسیدگی دندان های شیری (پوسیدگی شیشه شیر) شود.
• در صورت استفاده از داروهایی که باعث خشکی دهان می شوند، با دندانپزشک خود مشورت کنید. خشکی دهان می تواند به تجمع پلاک دندان و مشکلات دهان و دندان منجر شود.

مسواک زدن برای کودکان: گامی مهم در حفظ سلامت دندان ها

مسواک زدن یکی از مهمترین اقدامات برای حفظ سلامت دهان و دندان است و این امر در مورد کودکان نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شروع مسواک زدن از سنین پایین به کودکان کمک می کند تا به این عادت مهم در طول زندگی خود پایبند باشند و از دندان های خود در برابر پلاک دندان، پوسیدگی و بیماری های لثه محافظت کنند.

در اینجا نکاتی را برای مسواک زدن صحیح کودکان ارائه می دهیم:

۱. سن شروع مسواک زدن

• می توانید مسواک زدن را از سن ۶ ماهگی با استفاده از یک مسواک نرم و مرطوب و بدون خمیر دندان آغاز کنید.
• در این سن، هدف از مسواک زدن، عادت کردن کودک به مسواک و ماساژ لثه ها است.
• از ۱۸ ماهگی به بعد، می توانید از خمیر دندان حاوی فلوراید به مقدار کم (به اندازه یک نخود) استفاده کنید.

۲. انتخاب مسواک و خمیر دندان مناسب

• از مسواک های نرم و کوچک مخصوص کودکان استفاده کنید.
• مسواک باید به اندازه ای باشد که به راحتی در دست کودک قرار بگیرد و سر آن خیلی بزرگ نباشد.
• از خمیر دندان های حاوی فلوراید مخصوص کودکان استفاده کنید.
• طعم خمیر دندان را متناسب با سلیقه ی کودک انتخاب کنید تا مسواک زدن برای او لذت بخش باشد.

۳. نحوه ی صحیح مسواک زدن

• به کودک خود نحوه ی صحیح مسواک زدن را آموزش دهید.
• می توانید از ویدیوهای آموزشی یا تصاویر موجود در کتاب ها و مجلات برای این کار استفاده کنید.
• مسواک زدن را به دو دقیقه زمان تقسیم کنید و به کودک خود آموزش دهید که هر قسمت از دهان را به مدت ۳۰ ثانیه مسواک بزند.
• از حرکات دایره ای و ملایم برای مسواک زدن تمام سطوح دندان ها (سطح بیرونی، داخلی و جونده) استفاده کنید.
• از مسواک زدن لثه ها نیز غافل نشوید.
• بعد از مسواک زدن، از کودک خود بخواهید که دهان خود را با آب به طور کامل بشوید.

۴. تشویق و ایجاد انگیزه

• مسواک زدن را به یک فعالیت سرگرم کننده برای کودک تبدیل کنید.
• از آهنگ های شاد یا داستان های کوتاه برای جذاب تر کردن مسواک زدن استفاده کنید.
• برای تشویق کودک، از نمودار یا برچسب استفاده کنید و هر بار که به طور کامل و صحیح مسواک می زند، به او یک برچسب یا امتیاز بدهید.
• در مسواک زدن با کودک خود شریک شوید و این کار را به یک فعالیت خانوادگی لذت بخش تبدیل کنید.

۵. نکات تکمیلی

• مسواک را هر ۳ ماه یکبار یا در صورت فرسوده شدن، تعویض کنید.
• از دهان شویه های مخصوص کودکان فقط با تجویز دندانپزشک استفاده کنید.
• به کودک خود آموزش دهید که بعد از هر وعده غذایی و قبل از خواب مسواک بزند.
• برای معاینات منظم دندانپزشکی، کودک خود را به طور مرتب به دندانپزشک ببرید.

نخ دندان کشیدن برای کودکان: گامی ضروری برای سلامت دهان و دندان

نخ دندان کشیدن، مکمل مسواک زدن و گامی ضروری برای حفظ سلامت دهان و دندان است. این امر در مورد کودکان نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. چرا که مسواک به تنهایی قادر به تمیز کردن تمام سطوح دندان ها، به خصوص بین دندان ها که محل تجمع پلاک و باکتری ها است، نمی باشد.

شروع نخ دندان کشیدن از سنین پایین به کودکان کمک می کند تا به این عادت مهم در طول زندگی خود پایبند باشند و از دندان های خود در برابر پوسیدگی و بیماری های لثه محافظت کنند.

در اینجا نکاتی را برای نخ دندان کشیدن صحیح کودکان ارائه می دهیم:

۱. سن شروع نخ دندان کشیدن:

• می توانید نخ دندان کشیدن را از سن ۲ تا ۳ سالگی به کودک خود آموزش دهید.
• در این سن، هدف از نخ دندان کشیدن، عادت کردن کودک به نخ دندان و تمیز کردن بین دندان ها است.

۲. انتخاب نخ دندان مناسب:

• از نخ دندان های مخصوص کودکان استفاده کنید. این نخ دندان ها نازک تر و نرم تر از نخ دندان های معمولی هستند و برای لثه های حساس کودکان مناسب تر هستند.
• می توانید از نخ دندان های طعم دار یا نخ دندان های دارای شخصیت های کارتونی برای جذاب تر کردن نخ دندان کشیدن برای کودکان استفاده کنید.

۳. نحوه ی صحیح نخ دندان کشیدن:

• به کودک خود نحوه ی صحیح نخ دندان کشیدن را آموزش دهید.
• می توانید از ویدیوهای آموزشی یا تصاویر موجود در کتاب ها و مجلات برای این کار استفاده کنید.
• به اندازه ۳۰ سانتی متر نخ دندان را از حلقه نخ دندان جدا کنید و دور انگشتان وسط هر دو دست خود بپیچید.
• با استفاده از انگشت شست و سبابه هر دست، نخ دندان را به شکل حرف C در بین دندان ها قرار دهید.
• نخ دندان را به آرامی و با حرکات رفت و برگشتی بین دندان ها حرکت دهید تا پلاک و باقی مانده غذا از بین دندان ها خارج شود.
• مراقب باشید که لثه های کودک را با نخ دندان زخمی نکنید.
• بعد از نخ دندان کشیدن، از کودک خود بخواهید که دهان خود را با آب به طور کامل بشوید.

۴. تشویق و ایجاد انگیزه:

• نخ دندان کشیدن را به یک فعالیت سرگرم کننده برای کودک تبدیل کنید.
• از آهنگ های شاد یا داستان های کوتاه برای جذاب تر کردن نخ دندان کشیدن استفاده کنید.
• برای تشویق کودک، از نمودار یا برچسب استفاده کنید و هر بار که به طور کامل و صحیح نخ دندان می زند، به او یک برچسب یا امتیاز بدهید.
• در نخ دندان کشیدن با کودک خود شریک شوید و این کار را به یک فعالیت خانوادگی لذت بخش تبدیل کنید.

دهان شویه برای کودکان: نکات مهم و کاربردی

دهان شویه می تواند به عنوان یک مکمل در کنار مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، به حفظ سلامت دهان و دندان کودکان کمک کند. با این حال، استفاده از دهان شویه برای کودکان دارای نکات خاص خود می باشد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:

۱. سن مناسب استفاده از دهان شویه:

• به طور کلی، استفاده از دهان شویه برای کودکان زیر ۶ سال توصیه نمی شود.
• دلیل این امر، عدم توانایی کودکان در بلع و تف کردن صحیح دهان شویه است. بلع دهان شویه توسط کودکان می تواند منجر به مسمومیت و عوارض جانبی ناخواسته شود.

۲. انتخاب دهان شویه مناسب:

• در صورت تمایل به استفاده از دهان شویه برای کودکان بالای ۶ سال، حتما از دهان شویه های مخصوص کودکان استفاده کنید.
• این دهان شویه ها حاوی فلوراید بوده و فاقد الکل هستند. الکل موجود در دهان شویه های معمولی می تواند برای کودکان مضر باشد.
• طعم دهان شویه را متناسب با سلیقه ی کودک انتخاب کنید تا استفاده از آن برای او لذت بخش باشد.

۳. نحوه ی استفاده از دهان شویه:

• به کودک خود نحوه ی صحیح استفاده از دهان شویه را آموزش دهید.
• به مقدار ۱۰ تا ۱۵ میلی لیتر (۱ تا ۱.۵ قاشق چای خوری) از دهان شویه را در دهان خود بریزید و به مدت ۳۰ ثانیه در دهان خود بچرخانید.
• سپس دهان شویه را بیرون بریزید و از آب برای شستشوی دهان خود استفاده نکنید.
• بعد از استفاده از دهان شویه، حداقل تا ۳۰ دقیقه از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.

تفاوت جرم دندان و پلاک دندان

پلاک دندان و جرم دندان هر دو لایه هایی هستند که روی دندان ها تشکیل می شوند، اما با یکدیگر تفاوت های اساسی دارند:

پلاک دندان:

• یک لایه ی چسبناک و بی رنگ است که از باکتری ها، اسیدها و بقایای غذا تشکیل شده است.
• به سرعت روی دندان ها، به خصوص در خط لثه تشکیل می شود.
• اگر به طور مرتب از بین نرود، می تواند به مرور زمان سفت و سخت شده و به جرم دندان تبدیل شود.
• پلاک دندان عامل اصلی پوسیدگی دندان و بیماری لثه است.

جرم دندان:

• لایه ی سخت و رسوبی است که از پلاک دندان سفت شده تشکیل شده است.
• به رنگ زرد یا قهوه ای است و به راحتی از روی دندان ها جدا نمی شود.
• فقط توسط دندانپزشک قابل برداشتن است.
• جرم دندان می تواند منجر به بیماری لثه پیشرفته و از دست دادن دندان شود.

در اینجا خلاصه ای از تفاوت های کلیدی بین پلاک دندان و جرم دندان ارائه می دهیم:

با رعایت بهداشت دهان و دندان کودکان و استفاده از روش‌های مناسب برای از بین بردن پلاک دندان، می‌توانید از سلامت و زیبایی دندان‌های آنها محافظت کنید.

هشدارهایی برای تجمع پلاک و تارتار روی دندان های پایین جلو

در طی معاینه دندانپزشکی سالانه، دندانپزشک شما ممکن است متوجه تجمع بیش از حد پلاک و تارتار روی دندان های پایین جلوی شما شود. دلیل این امر این است که تمیز کردن این دندان ها (اینسایزورها) به دلیل شکل و موقعیتشان، به خصوص دشوار است.

در اینجا دلایلی وجود دارد که چرا پلاک و تارتار راحت‌تر روی دندان‌های پایین جلویی جمع می‌شوند:

• دسترسی سخت: برس‌های استاندارد دندانپزشکی اغلب برای تمیز کردن درست سطوح منحنی دندان‌های پایین جلویی با مشکل مواجه می‌شوند. این امر به تجمع پلاک کمک می‌کند.
• غدد بزاقی: دندان‌های پایین جلویی شما نزدیک به غدد بزاقی زیر زبان قرار دارند. مواد معدنی موجود در بزاق شما می‌توانند روی بیوفیلم پلاک رسوب کرده و تارتار سخت را تشکیل دهند.

چگونه در خانه از تجمع پلاک و تارتار پیشگیری کنیم

خوشبختانه، اقداماتی وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از تجمع پلاک و تارتار روی دندان های پایین جلو و کل دهان خود انجام دهید:

• رعایت یک روال منظم مسواک زدن و نخ دندان کشیدن: این کلید از بین بردن پلاک قبل از اینکه به تارتار سخت تبدیل شود، است.

  • دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید تا مینای دندان خود را تقویت کنید.
  • برای دسترسی بهتر، استفاده از مسواک برقی با سر نوسانی یا اولتراسونیک کوچک را در نظر بگیرید.
  • دو بار در روز بعد از مسواک زدن نخ دندان بکشید و از نخ‌دان رد کن استفاده کنید تا از تحریک لثه جلوگیری کرده و مطمئن شوید نواحی سخت‌دسترس دندان‌های پایین جلویی را تمیز می‌کنید.
  • روزی یک بار دهان خود را با دهانشویه ضد پلاک بشویید و بعد از غذا خوردن با آب بشویید.

• مراجعات منظم به دندانپزشک: هر شش ماه یکبار برای معاینه و تمیز کردن دندان، وقت دندانپزشکی بگیرید.

  • در طول تمیز کردن، متخصص بهداشت دهان، رسوب تارتار را از جمله نواحی سرسخت زیر خط لثه که می تواند به بیماری لثه کمک کند، از بین می برد.

• رژیم غذایی: مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین را محدود کنید. باکتری‌های موجود در پلاک از قند و کربوهیدرات‌های موجود در ذرات غذا در دهان شما تغذیه می‌کنند. غذاهای حاوی قند بالا مانند آب نبات، شیرینی و نوشابه به معنای وجود قند بیشتر برای مصرف باکتری است. باکتری ها به عنوان محصول جانبی متابولیسم خود اسید تولید می کنند که می تواند مینای دندان را از بین ببرد و منجر به پوسیدگی شود.

  • در صورت مصرف میان‌وعده‌های شیرین، دهان خود را با آب بشویید و قبل از مسواک زدن ۳۰ دقیقه صبر کنید تا مینای دندان شما دوباره معدنی شود.

• از سیگار کشیدن خودداری کنید: سیگار کشیدن باعث ضعیف شدن لثه ها، کاهش تولید بزاق و تکثیر باکتری های مضر می شود. این می تواند منجر به تجمع پلاک و آسیب به دندان ها و لثه های شما شود.

  • برای بهبود سلامت دهان و دندان و سلامت کلی خود، سیگار کشیدن را ترک کنید. با دندانپزشک یا پزشک خود در مورد منابعی برای کمک به ترک سیگار مانند چسب، دارو یا برنامه های ردیابی مانند برنامه ترک سیگار موسسه ملی سرطان صحبت کنید.

حفظ سلامت دندان در مطب دندانپزشکی دکتر الهام توکلیان

تجمع پلاک و تارتار می تواند منجر به مشکلات جدی بهداشت دهان مانند پوسیدگی دندان و بیماری لثه شود. با رعایت بهداشت دهان و دندان مناسب و برنامه ریزی برای معاینات منظم دندانپزشکی، می توانید از تجمع روی دندان های پایین جلو و کل دهان خود جلوگیری کنید.

برای درمان و مشاوره بهداشت دهان و دندان، امروز با مطب دکتر الهام توکلیان تماس بگیرید. 

با رعایت این نکات ساده، می‌توانید به کودک خود کمک کنید تا از پلاک دندان و عواقب مضر آن جلوگیری کند و از لبخندی سالم و زیبا در تمام طول زندگی خود لذت ببرد.

نتیجه گیری

فکر کردن به پلاک دندان خوشایند نیست. اما اگر درمان نشود، پلاک می تواند مشکلات جدی مانند پوسیدگی دندان و بیماری لثه ایجاد کند. دانستن اطلاعات بیشتر در مورد پلاک باید شما را به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن تشویق کند تا دچار این مشکلات بهداشت دهان نشوید. با دندانپزشک خود در مورد راه های اضافی برای جلوگیری از تشکیل پلاک و حفظ سلامت دهان خود صحبت کنید.

منابع:

• https://www.ada.org/
• https://www.mayoclinic.org/
• https://www.healthline.com/

نوشته قبلی

دندانپزشکی کودکان ونک

نوشته بعدی

دندانپزشک کودکان در جردن