آیا میخواهید دندانهای فرزندتان را از پوسیدگی محافظت کنید و لبخندی زیبا به او هدیه دهید؟ دهانشویه فلوراید، راز دندانهای سالم و قوی در کودکان است.
بهداشت دهان و دندان یکی از عوامل کلیدی در حفظ سلامت کلی کودکان است. سلامت دهان نه تنها بر ظاهر و لبخند کودک تأثیر میگذارد، بلکه بر کیفیت زندگی و توانایی یادگیری نیز نقش دارد. والدین با استفاده از ابزارهای مختلف تلاش میکنند دندانهای فرزندان خود را از آسیبها و مشکلات حفظ کنند. یکی از ابزارهای مؤثر در این زمینه، دهانشویه فلوراید است که نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی دندان ایفا میکند.
این مقاله با هدف ارائه اطلاعات جامع و علمی به والدین نوشته شده است تا آنها بتوانند بهترین تصمیمات را برای حفظ سلامت دهان و دندان فرزندان خود اتخاذ کنند.

فواید دهانشویه فلوراید
- تقویت مینای دندان و مقاومت در برابر پوسیدگی: فلوراید به تقویت ساختار مینای دندان کمک میکند و مقاومت دندانها را در برابر اسیدهای تولیدشده توسط باکتریها افزایش میدهد.
- کاهش باکتریهای مضر در دهان: دهانشویههای حاوی فلوراید با کاهش باکتریهای مضر، محیط دهان را سالمتر نگه میدارند.
- مکانیسم عمل فلوراید در سطح میکروسکوپی: فلوراید با نفوذ به مینای دندان، مواد معدنی از دسترفته را بازسازی کرده و از تخریب بیشتر جلوگیری میکند.
- پشتیبانی علمی: مطالعات منتشرشده در مجلات معتبر دندانپزشکی اثربخشی فلوراید را در کاهش پوسیدگی دندان تا ۳۰ درصد تأیید کردهاند.
انواع مختلف دهانشویه: دهانشویه بدون فلوراید، دهانشویه فاقد عامل ضد باکتری
دهانشویههایی که حاوی فلوراید یا مواد ضد باکتری نیستند، نفس شما را تازه میکنند اما در تمیز کردن دندانها نقش چندانی ندارند. این نوع دهانشویهها جایگزین مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نیستند، اما میتوانند به از بین بردن باقیمانده غذا در دهان کمک کنند. دهانشویههای معمولی که در داروخانهها پیدا میشوند، اغلب حاوی طعمهایی مثل نعناع هستند تا نفس را تازه کنند، اما مگر اینکه روی بستهبندی آنها قید شده باشد، فلوراید ندارند.
انواع مختلف دهانشویه: دهانشویه حاوی فلوراید
دهانشویههای حاوی فلوراید، پلاک دندان را از بین نمیبرند، اما با تقویت مینای دندان، از آن در برابر اسیدهایی که باکتریهای دهان تولید میکنند، محافظت میکنند. به عبارت دیگر، فلوراید یک سپر محافظتی برای دندانها ایجاد میکند و از پوسیدگی آنها جلوگیری میکند. با این حال، فلوراید جایگزین مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نیست.
نکات مهم
- زمان استفاده: همیشه بعد از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از دهانشویه استفاده کنید.
- مناسب برای کودکان: دهانشویه برای کودکان زیر ۶ سال توصیه نمیشود، زیرا آنها ممکن است دهانشویه را قورت دهند.

مضرات استفاده نادرست از دهانشویه فلوراید:
- بلعیدن فلوراید: بلعیدن مقدار زیاد فلوراید می تواند باعث مسمومیت شود.
- خشکی دهان: برخی از دهانشویه ها ممکن است باعث خشکی دهان شوند.
- تحریک دهان: برخی از کودکان ممکن به مواد موجود در دهانشویه حساسیت نشان دهند.
چگونه دهانشویه فلوراید را برای کودکان استفاده کنیم؟
- نحوه استفاده:
- مسواک زدن: ابتدا دندان های کودک را با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- دهانشویه: مقدار مشخصی از دهانشویه را در دهان کودک بریزید و به او بگویید دهانشویه را در دهان خود بچرخاند و سپس آن را تف کند.
- توجه: از کودک بخواهید دهانشویه را قورت ندهد.
- زمان استفاده: بهتر است دهانشویه را بعد از مسواک زدن و کشیدن نخ دندان استفاده کنید.
- نظارت والدین: هنگام استفاده از دهانشویه، کودک خود را تحت نظر داشته باشید.
- مشورت با دندانپزشک: قبل از استفاده از هر نوع دهانشویه برای کودک خود، با دندانپزشک مشورت کنید.
آیا خوردن دهان شویه ضرر دارد؟
اگر به طور تصادفی مقدار کمی دهانشویه بلعیده باشید، معمولاً جای نگرانی نیست. اغلب اوقات، بلعیدن مقدار کمی دهانشویه هیچ عارضهای ایجاد نمیکند یا ممکن است باعث ناراحتی معده شود.
اگر مقدار زیادی دهانشویه بلعیده اید، حتما با پزشک یا مرکز کنترل مسمومیت تماس بگیرید.

چگونه از بلعیدن دهانشویه جلوگیری کنیم؟
اگر شما یا کودکتان به طور تصادفی مقدار کمی دهانشویه فلوراید (یا هر نوع دیگری) بلعیدید، جای نگرانی نیست، اما برای جلوگیری از تکرار این اتفاق، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- نظارت بر کودکان: اجازه ندهید کودکان بدون نظارت از دهانشویه استفاده کنند. توصیه میشود که کودکان بین ۶ تا ۱۲ سال هنگام استفاده از دهانشویه تحت نظارت قرار گیرند تا از بلعیدن آن جلوگیری شود. مطمئن شوید که دهانشویه را تف میکنند. بسیاری از شرکتها از درپوشهای ضد کودک برای کمک به شما استفاده میکنند. دهانشویه برای کودکان زیر ۶ سال توصیه نمیشود، زیرا ممکن است کنترل رفلکس بلعیدن برای آنها دشوار باشد.
- تمرکز حواس: هنگام انجام روتین مراقبت از دهان و دندان، اجازه ندهید اعضای خانواده حواس شما را پرت کنند؛ حواسپرتی ممکن است باعث بلعیدن اتفاقی دهانشویه شود.
- بررسی برچسب: اگر دهانشویه را بلعیدید، برچسب آن را بررسی کنید تا ببینید آیا حاوی این مواد بالقوه سمی است یا خیر: فلوراید یا اتانول. علائم شدید مصرف بیش از حد دهانشویه مرتبط با این مواد ممکن است شامل سرگیجه، خواب آلودگی، مشکل در تنفس و در موارد شدید، تشنج یا کما باشد. در موارد شدید بلعیدن دهانشویه، به اورژانس مراجعه کنید و در صورت امکان، بطری دهانشویه را نیز با خود ببرید.
در صورت بلعیدن اتفاقی دهانشویه، آرامش خود را حفظ کنید و در صورت لزوم، با پزشک یا مرکز کنترل مسمومیت تماس بگیرید.
توجه: این مقاله صرفاً برای اطلاعرسانی است و جایگزین توصیههای پزشکی متخصصان نیست. در صورت نگرانی، همیشه با پزشک خود مشورت کنید.
به طور خلاصه، دهانشویهها میتوانند به عنوان مکمل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، به حفظ سلامت دهان و دندان کمک کنند. اما برای انتخاب دهانشویه مناسب، باید به نوع آن و موادی که در ترکیبات آن وجود دارد، توجه کنید.
انتخاب بهترین دهانشویه برای کودکان
معیارهای انتخاب:
- غلظت فلوراید: میزان فلوراید موجود در محصول باید مناسب سن کودک باشد.
- طعم و بو: طعم دهانشویه باید برای کودکان جذاب باشد.
- تاییدیه دندانپزشکی: محصولاتی که توسط سازمانهای معتبر تایید شدهاند، مطمئنتر هستند.
معرفی برندهای معتبر:
- دهانشویه فلوراید میسویک مخصوص کودکان
- حاوی میزان کنترلشده فلوراید
- طعم ملایم و دلپذیر برای کودکان
- فاقد الکل

- دهانشویه فلوراید وی وان (Vi-One)
- تقویت مینای دندان
- مناسب برای کودکان بالای ۶ سال
- فاقد ترکیبات حساسیتزا
- دهانشویه کودکان اورال بی (Oral-B)
- بدون الکل
- حاوی فلوراید برای پیشگیری از پوسیدگی

نحوه صحیح استفاده از دهانشویه فلوراید
- مقدار مناسب: برای کودکان زیر ۶ سال توصیه نمیشود. برای کودکان بالای ۶ سال، مقدار یک قاشق چایخوری کافی است.
- مدت زمان شستشو: کودک باید حدود ۳۰ ثانیه دهانشویه را در دهان نگه دارد و سپس آن را بیرون بریزد.
- زمان استفاده: شبها قبل از خواب، پس از مسواک زدن بهترین زمان برای استفاده است.
- نظارت والدین: والدین باید بر نحوه استفاده کودکان نظارت کنند تا از بلعیدن دهانشویه جلوگیری شود.
چند بار در روز باید از دهانشویه استفاده کنیم؟
به طور کلی، یک یا دو بار در روز بعد از مسواک زدن و کشیدن نخ دندان، کافی است.
بعد از استفاده از دهانشویه باید دهان کودک را شست؟
بله، به طور کلی توصیه میشود که بعد از استفاده از دهانشویه، دهان کودک را با آب بشویید.
دلیل این توصیه چند مورد است:
- بلعیدن تصادفی: کودکان ممکن است به طور تصادفی مقداری از دهانشویه را ببلعند. شستشوی دهان با آب پس از استفاده از دهانشویه، خطر بلعیدن مواد شیمیایی موجود در دهانشویه را کاهش میدهد. بلعیدن مقدار زیادی فلوراید می تواند عوارضی به همراه داشته باشد. برای اطلاعات بیشتر کلیک کنید.
- مزه ناخوشایند: بسیاری از کودکان از مزه دهانشویه خوششان نمیآید. شستشوی دهان با آب میتواند به از بین بردن این مزه ناخوشایند کمک کند.
- حساسیت دهان: دهان کودکان بسیار حساس است و ممکن است به مواد موجود در برخی دهانشویهها واکنش نشان دهد. شستشوی دهان با آب میتواند از تحریک دهان کودک جلوگیری کند.
مهمترین نکتهای که باید به خاطر داشته باشید این است که دهانشویه برای کودکان زیر ۶ سال توصیه نمیشود. زیرا کودکان در این سن ممکن است نتوانند دهانشویه را به درستی تف کنند و آن را ببلعند.
اگر تصمیم دارید از دهانشویه برای کودک خود استفاده کنید، حتما به نکات زیر توجه کنید:
- نوع دهانشویه: از دهانشویههایی که مخصوص کودکان طراحی شدهاند و حاوی فلوراید کم یا بدون فلوراید هستند استفاده کنید.
- مقدار استفاده: از مقدار توصیه شده روی برچسب محصول استفاده کنید.
- نظارت بر کودک: هنگام استفاده از دهانشویه، کودک خود را تحت نظر داشته باشید تا مطمئن شوید که دهانشویه را ببلعند.
- مشورت با دندانپزشک: قبل از استفاده از هر نوع دهانشویه برای کودک خود، با دندانپزشک مشورت کنید.
به طور خلاصه، شستشوی دهان کودک با آب بعد از استفاده از دهانشویه، به ویژه برای کودکان کوچک، بسیار مهم است. این کار به کاهش خطر بلعیدن مواد شیمیایی، کاهش مزه ناخوشایند و جلوگیری از تحریک دهان کمک میکند.
نتیجهگیری
دهانشویه فلوراید یکی از ابزارهای ساده اما مؤثر در حفظ سلامت دندانهای کودکان است. با انتخاب محصول مناسب، آموزش صحیح و نظارت مداوم، والدین میتوانند خطر پوسیدگی دندان در فرزندان خود را کاهش دهند. برای دریافت برنامه مراقبتی شخصی و مشاوره بیشتر، توصیه میشود با دکتر الهام توکلیان متخصص دندانپزشکی کودکان مشورت کنید.