به طور معمول از سنین ۶ الی ۱۲ سالگی دندانهای شیری کودکان شروع به افتادن خواهد کرد. اما در مواردی ممکن است افتادن دندانهای شیری به تاخیر بیافتد. دیر افتادن دندانهای شیری سبب میشود که در بزرگسالی دندانها حالت به هم ریخته و نامرتبی داشته باشند و در این موارد باید درمان ارتودنسی انجام شود.
جدول افتادن دندان شیری
زمان افتادن دندان های شیری در فک بالا و فک پایین کودک در جدول زیر به طور کامل بیان شده است؛ اما اگر ترتیب افتادن دندان های کودک شما همانند آن نبود، هیچ ایرادی ندارد.
جدول زمانی افتادن دندان های فک پایینی کودک:
دندان های فک پایین | زمان افتادن |
دندان پیش میانی | ۶ الی ۷ سالگی |
دندان پیش جانبی | ۷ الی ۸ سالگی |
دندان نیش | ۹ الی ۱۲ سالگی |
آسیاب اول | ۹ الی ۱۱ سالگی |
آسیاب دوم | ۱۰ الی ۱۲ سالگی |
جدول زمانی افتادن دندان های فک بالایی کودک:
دندانهای فک بالا | زمان افتادن |
دندان پیش میانی | ۶ الی ۷ سالگی |
دندان پیش جانبی | ۷ الی ۸ سالگی |
دندان نیش | ۱۰ الی ۱۲ سالگی |
آسیاب اول | ۹ الی ۱۱ سالگی |
آسیاب دوم | ۱۰ الی ۱۲ سالگی |
کمبود چه ویتامینی باعث دیر افتادن دندان شیری می شود؟
در واقع تاخیر در افتادن دندانهای شیری کودک که سبب بروز مشکلاتی در دندانهای او در سنین بزرگسالی خواهد شد. به طور کلی دندانهای دائمی افراد معمولاً بعد از افتادن دندانهای شیری در محل مورد نظر ظاهر شده و رشد میکنند، اما اگر دندان شیری با تاخیر بیفتد، رشد دندانهای دائمی نیز به مشکل برمیخورد.
عوامل متعددی در دیر افتادن دندانهای شیری موثر بوده که عبارتند از:
- کمبود برخی از ویتامینهای خاص و سوء تغذیه در کودکان میتواند موجب دیر افتادن دندانهای شیری آنها شود.
- در کودکانی که رشد استخوان فک آنها به اندازه کافی نبوده، دندانهای دائمی قادر به فشار آوردن بر دندانهای شیری نبوده و در نتیجه رشد نخواهند کرد و دندان شیری با تأخیر می افتد.
- در برخی از موارد نادر میان استخوان فک و ریشه دندان شیری جوش خوردگی ایجاد شده که هرگز از بین نمیرود، در این مواقع دندان دائمی به شکل نهفته به رشد خود ادامه داده و هرگز بیرون نمیآید. در واقع دندان شیری جوش خورده به استخوان فک مسیر رشد دندان دائمی را کاملاً مسدود کرده و باید با جراحی به طور کامل برداشته شود.
- در مواردی که دندان دائمی رشد خود را تکمیل نکرده و به طور ناقص رشد میکند، ریشه دندانهای شیری تحلیل پیدا نکرده و دیر میافتند. در این مواقع باید متخصص دندانپزشکی کودکان برای حل این موضوع از بهترین روش درمان استفاده کند.
- در صورتی که در دندانهای دائمی ناهنجاریهای رشد ایجاد شود، دندان شیری با تاخیر میافتد.
- در صورتی که در فک بالا یا پایین دندان اضافی وجود داشته و سبب شلوغی و به هم ریختگی آنها شود، دندانهای دائمی نمیتوانند در محل مناسب رشد کنند زیرا مسیر آنها به طور کامل با دندانهای اضافی مسدود شده است.
- برخی از بیماریها مثل کم کاری غده تیروئید، کم کاری غده هیپوفیز، سندروم داون، نرمی استخوان به دلیل کمبود ویتامین دی، سندروم گاردنر، اسکلروستیوز، دیسپلازی و کلیدوکرانیال موجب تاخیر در افتادن دندانهای شیری میشوند.
معمولاً دندانپزشک که با کمک عکس رادیولوژی گرفته شده از دندانهای کودک، مشکل یا علت دیر افتادن دندانهای شیری را تشخیص می دهد. دندانپزشک با کمک عکس رادیوگرافی دندان، وضعیت رشد دندانهای دائمی را در فک بالا و پایین کودک به طور کامل بررسی کرده تا مشکل آهستگی رشد دندانها را تشخیص دهد.
علت دیر افتادن دندان شیری
دندانهای شیری کودکان معمولاً بین سنین ۶ تا ۱۲ سالگی شروع به افتادن میکنند. با این حال، در برخی موارد، ممکن است دندان شیری تا سنین بالاتری نیز باقی بماند. این امر میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:
- کمبود فضای کافی برای رشد دندانهای دائمی
- اختلالات هورمونی
- مشکلات پزشکی، مانند کمکاری تیروئید یا نارسایی کلیوی
- مسائل ژنتیکی
برای افتادن دندان شیری چه باید کرد؟
زمانی که دندانهای شیری کودک لق شده ولی همچنان در جای خود ثابت باقی ماندهاند، میتوانید به کودک خود برای کشیدن دندان بدون هیچ ترسی کمک کنید. برای این کار مقداری محلول ضد درد خوراکی در اطراف دندان او بمالید تا بتوانید به راحتی دندان لق شده کودکرا بکشید.
کودک با تکان دادن دندان لق شیری خود به کمک زبان میتواند موجب افتادن آن شود. در این موارد بهترین راه برای رهایی از دندان مزاحم و لق این است که با کمک زبان دندان را به سمت جلو و عقب ببرید تا به راحتی بیفتد.
برای افتادن بدون درد و سریع دندانهای شیرین میتوانید سبزیجات و میوههای سخت و سفت همانند سیب را بجوید.
زمانی که دندان شیری به طور طبیعی نمیافتد ولی کاملاً لق شده است، میتوانید برای افتادن سریع آن از نخ دندان استفاده کنید. قرارگیری نخ دندان در فاصله میان دندان و لثه میتواند دندان شیری را به سمت بیرون بکشد.
برای اینکه محل مناسب برای رشد دندان دائمی فراهم شود، بدون هیچ گونه دخالتی بگذارید دندان لق شده شیری به صورت کاملا طبیعی بیفتد و بهترین راه این است که با دندان شیری لق هیچ کاری نداشته و به آن دست نزنید.
میتوانید برای افتادن دندان شیری از یک گاز پانسمان جهت تکان دادن آن استفاده کنید. همچنین افراد میتوانند از یک موچین یا انبورک کاملاً استریل شده برای افتادن دندان لق شده استفاده کنند.
عوارض نیفتادن دندان شیری
یکی از عوارض نیفتادن دندانهای شیری این است که، دندانهای دائمی در پشت دندانهای شیری رویش پیدا می کند و عارضه دندان کوسهای ایجاد خواهد شد. با فشار وارد آمده از سمت دندانهای دائمی، در نهایت دندانهای شیری افتاده و دندانهای دائمی در محل خود ثابت باقی مانده و رشد میکنند.
اما اگر دندانهای شیری در چنین وضعیتی نیز ثابت ماندند، باید متخصص دندانپزشکی کودکان برای کشیدن دندانهای شیری اقدام کند تا ناهنجاریهای دندانی ایجاد نشود.
دیر افتادن دندان شیری میتواند عوارض مختلفی داشته باشد، از جمله:
- عدم رشد صحیح دندانهای دائمی
- افزایش خطر پوسیدگی دندانهای دائمی
- افزایش خطر عفونت دندانهای شیری