درد و ناراحتی ناشی از حساسیت دندان ها در معرض مواد خوراکی محرک ، سرد و گرم شدن دندان، تجربه ای ناخوشایند برای هر کسی است؛ متاسفانه حساسیت دندان کودکان نیز، امری شایع و بسیار ناراحت کننده برای آنها است. از طرفی تشخیص دقیق این امر برای اکثر پدر و مادرها امری دشوار است چرا که در بیشتر مواقع کودک قادر به بیان صحیح مشکل اصلی خود نیست؛ بنابراین والدین می توانند با پیگیری نشانه های کودک نا‌آرام خود بعد از مصرف مواد غذایی محرک (نظیر نوشیدنی های گرم و سرد یا مواد خوراکی شیرین و ترش )، به حساسیت دندان کودکان خود پی ببرند.
در این مطلب قصد داریم به مهم ترین علل این عارضه و روش های درمان حساسیت دندان کودکان اشاره کنیم. پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید:
تعریف حساسیت دندان در کودکان
عاج دندان، دارای بافت متخلخل در زیر مینای دندان است؛ این بخش از دندان کانال ها و توبولهای میکروسکوپی بسیاری را در خود جای داده است. اگر ریشه دندانها دلایل گوناگون و در اثر از بین رفتن مینای دندان یا عقب رفتن لثه در معرض محرک ها قرار گیرند، فرد را دچار حساسیت دندانی خواهند کرد. بنابراین مسواک زدن و خوردن و آشامیدن مواد خوراکی گرم و سرد و… را به معضل بسیار بزرگی مبدل خواهد نمود.
علت های شایع حساسیت دندان کودکان
طیف گسترده ای از عوامل موجب از بین رفتن مینای دندان یا تحلیل لثه خواهد شد. که در نهایت به حساس شدن دندان در کودکان منجر خواهد شد.
از جمله مهمترین علل حساسیت دندان در کودکان می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
۱.استفاده نا درست از مسواک
استفاده‌ی اشتباه از مسواک علاوه بر اینکه برای سلامت دندان ها موثر نیست می تواند موجب از رفتن مینای دندان ها و آسیب پذیری عصب دندان ها در برابر محرک ها گردد. بنابراین باید به کودکان خود شیوه‌ی صحیح مسواک زدن را بیاموزیم تا از مسواک زدن با قدرت دندان‌های خود و از بین بردن مینای دندان ها جلوگیری کنند.
همچنین سعی کنید که برای کودکان خود مسواک هایی با برس نرم و خمیردندان های مناسب دندان های حساس آنها تهیه کنید.
۲. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
رعایت نکردن نکات بهداشتی دهان دندان یکی از علل مهم در حساس شدن دندان کودک شما می باشد شما میتوانید با آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان و تغییر رژیم غذای از پوسیدگی و دیگر مشکلات دندانی فرزند خود پیشگیر یا روند آن را کند کنید.
۳. عفونت های سینوسی
این امر ممکن است دلایل مختلفی تحت تاثیر آن باشد، شروع عفونت و پوسیدگی دندان کودک شما می باشد. که باعث تحریک سینوس ها شود.
۴. آمالگام عاملی برای بروز حساسیت دندان در کودکان
آمالگام، ماده ای نقره ای رنگ برای پر کردن دندان های دارای حفره و شکستگی در هنگام پوسیدگی است. این ماده دارای خواص رسانایی حرارت است. بنابراین یکی از علل حساسیت دندان در کودکانی که به تازگی به پر کردن دندان های خود پرداخته اند استفاده از این ماده می باشد.
۵. دندان قروچه
برخی از کودکان به دلیل شرایط روحی یا عادت اشتباه در هنگام خواب یا عصبانیت و استرس و… دچار دندان قروچه می شوند. دندان قروچه، با از بین بردن لایه مینای دندان ها موجب در معرض قرار گرفتن عاج دندان ها و عصب دندانی خواهد شد؛ و همین امر موجب دندان درد شدید و ناآرامی کودک در حین مصرف مواد خوراکی شیرین و ترش خواهد شد.
۶. پوسیدگی دندان
عموما دندان های کودکان به دلیل مصرف مواد غذایی شیرین ، نظیر انواع شکلات و … بیشتر در معرض پوسیدگی و سوراخ شدگی قرار میگیرد . به همین دلیل در صورتی که پوسیدگی و حفرات ایجاد شده بر روی دندان ها پیگیری نشوند، عوارضی همچون حساسیت دندان ها در هنگام مصرف مواد غذایی سرد و گرم گریبانگیر انها خواهد شد.
۷. مصرف مواد خوراکی اسیدی و ترش
توجه داشته باشید مواد خوراکی ترش نظیر کیوی و پرتقال و لیمو ترش … می توانند موجب فرسایش بخش خارجی دندان های کودک گردد و همین امر موجب حساسیت دندان های وی خواهد شد.
روش های تشخیص حساسیت دندان کودکان چیست؟
اگر کودک شما دچار نشانه و علایم ذیل است، به احتمال زیاد دچار حساسیت دندان شده است و بهتر است سریعا با یک متخصص دندانپزشک کودکان مراجعه کنید.
- کودک در هنگام مصرف غذاهای ترش و شیرین یا سرد و گرم دچار ناآرامی، درد و گریه می شود.
- اگر در هنگامی که در معرض هوای سرد قرار میگیرد و با تنفس در این هوا دچار تشویش و ناراحتی است.
- اگر از ادامه دادن به مصرف مواد غذایی محرک(سرد و گرم) اجتناب می کند.
دکتر الهام توکلیان بهترین متخصص دندانپزشکی در تهران است شما می توانید جهت مشاوره در یافت نوبت فرم زیر را پر کنید.
روش های درمان گزگز شدن دندان کودکان
از روش های درمان حساسیت کودکان می توان به موارد ذیل اشاره کرد.
توصیه می شود جهت یافتن بهترین روش درمانی برای این مشکل، ابتدا با یک دندانپزشک اطفال مشورت کنید تا با بررسی دندان های کودک شما بهترین شیوه درمانی را در اختیار شما قرار دهند:
از خمیردندان های مناسب دندان های حساس استفاده نمایید.
با تنوع و پیشرفت در امر بهداشت دهان دندان خمیر دندان های متنوعی برای انواع دندان تولید شدند.لزا یکی از خمیر دندان های پر کاربرد برای این نوع از ناهنجاری های دندان استفاده از خمیردندان های مناسب دندان های حساس می باشد.
استفاده از ژل های فلوراید
یکی از رایج ترین روش های درمانی که توسط دندانپزشکان برای رفع حساسیت دندان کودکان استفاده می شود، فلوراید تراپی است. در این روش از فلوراید برای افزایش مقاومت مینای دندان ها استفاده می شود و همین امر موجب جلوگیری از گسترش پوسیدگی به نواحی عمقی دندانها خواهد شد. و احساس درد و ناراحتی بیمار را تسکین خواهد بخشید.
ترمیم لثه ها به کمک عمل جراحی
گاها مشاهده می شود که لثه های بیمار در طولانی مدت دچار تحلیل بسیاری شده است. و همین امر موجب نمایان شدن و در معرض قرار گرفتن عصب بیمار شده است. در این شرایط متخصص دندانپزشک با جراحی ترمیم لثه ها را به عنوان راه حلی برای درمان حساسیت دندان فرزند دلبندتان پیشنهاد می کند.
باندینگ دندان های شکسته
شکستگی دندان ها در اثر عدم مراقبت صحیح از دندان ها موجب نفوذ انواع باکتری ها و سایر میکروارگانیسم ها به نواحی عمقی تر دندان ها خواهد شد و همین امر موجب افزایش تحریک پذیری دندان ها در معرض مواد خوراکی مضر خواهد شد. دندانپزشک، با استفاده از روش باندینگ به ترمیم نواحی آسیب دیده و شکسته خواهد پرداخت.
عصب کشی آخرین راه چاره حساسیت دندان کودکان
عموما در صورتی که سایر روش های درمانی در کاهش درد ناخوشایند حساسیت دندان کودکان موثر واقع نشود از عصب کشی دندان استفاده خواهد شود. این روش بیشترین درصد موفقیت را در درمان حساسیت دندانی خواهد داشت.
درمان خانگی حساسیت دندان کودکان و بزرگسالان
یک را ساده و سریع برای تسکین دندان درد استفاده از ترکیبات مختلف در دسترس می باشد در ادامه به بعضی از مهم ترین آرام بخش ها که در همه منازل موجود است اشاره می کنیم.
سیر:
سیر خام سرشار از مواد معدنی و ویتامین های مختلف است در زیر عبارت از:
- فیبر
- ویتامین ب ۱
- ویتامین ب۲
- ویتامین ب ۳
- ویتامین ب ۶
- فولیک‌اسید
- ویتامین ث
- کلسیم
- آهن
- منیزیم
- منگنز
- فسفر
- سدیم
- روی
شما میتوانید رای تسکین حساسیت دندان فرزندان خود از سیر استفاده کنید.
استفاده از آب نمک
یک ترکیب ساده ولی تاثیر گذار برای حساسیت و کاهش درد دندان در کودکان و بزرگسالان، آب نمک می باشد همانطور که میدانید میتوان این ترکیب را یک جایگزین بسیارعالی از خمیردندان و مسواک است.
زردچوبه
زردچوبه دلیل خواص متعددی دارد به دلیل دارا بودن ترکیب کورکومین به کاهش التهاب و تسکین درد دندان اطفال نیز کمک می‌کند.
قرص برای حساسیت دندان
استفاده از قرص ها و کپسول های کاهش درد و التهاب به صورت بدونه نسخه در منازل و داروخانه با دونز ها انواع مختلف موجود می باشد می توان به قرص ژلوفن محبوب ولی پر خطر برای استخوان ها استامینوفن و یا قرص های مسکن ترکیبی که شامل کافئین+ استامینوفن و ایبوپروفن همه راه های آسان و خانگی برای کاهش درد حساسیت دندان ها می باشد.
کلام آخر
گزگز شدن دندان کودکان، یکی از مشکلاتی است که برخی از کودکان با آن مواجه می شوند.
توصیه می شود پیش از ایجاد این عارضه کودک خود را به رعایت اصول صحیح بهداشت دهان و دندان و استفاده مناسب از نخ دندان و دهانشویه مناسب عادت دهید.
همچنین هر ۶ ماه یک بار به متخصص مراجعه کنید؛ تا با بررسی وضعیت سلامت دندان های کودک از بروز این مشکل جلوگیری شود.
