دندان درد کودک می تواند به دلایل مختلفی مانند پوسیدگی دندان، عفونت لثه، شکستگی دندان یا حتی رویش دندان رخ دهد. این درد می تواند بسیار آزاردهنده باشد و خواب، غذا خوردن و بازی کودک را مختل کند. در حالی که مراجعه به دندانپزشک همیشه بهترین اقدام برای درمان دندان درد در کودکان است، برخی از روش های خانگی نیز می تواند به تسکین موقت درد کمک کند.
در این مقاله، ۱۰ روش خانگی برای تسکین درد دندان کودکان را بر اساس منابع علمی معتبر ارائه می دهیم.
درمان خانگی دندان درد کودک
۱. کمپرس سرد:
یک کمپرس سرد را به مدت ۲۰ دقیقه روی ناحیه دردناک گونه کودک قرار دهید. این کار به کاهش التهاب و بی حسی ناحیه کمک می کند. می توانید از یک بسته یخ، یک کیسه نخود فرنگی یخ زده یا حتی یک قاشق سرد استفاده کنید.
۲. آب نمک:
یک محلول آب نمک گرم درست کنید (۱/۲ قاشق چایخوری نمک در ۱ فنجان آب گرم) و از کودک خود بخواهید به مدت ۳۰ ثانیه دهان خود را با آن شستشو دهد. این کار به تسکین درد و لثه های ملتهب کمک می کند.

۳. روغن میخک:
یک قطره روغن میخک را روی یک تکه پنبه بمالید و آن را روی ناحیه دردناک لثه قرار دهید. روغن میخک دارای خواص ضد التهابی و ضد درد طبیعی است. توجه: از قرار دادن مستقیم روغن میخک روی دندان خودداری کنید زیرا می تواند باعث تحریک شود.
۴. عصاره وانیل:
یک قطره عصاره وانیل را روی انگشت خود بمالید و آن را روی ناحیه دردناک لثه قرار دهید. وانیل خاصیت آرامش بخش دارد و می تواند به تسکین درد کمک کند.
۵. ژل آلوئه ورا:
ژل آلوئه ورا را به طور مستقیم روی لثه های کودک بمالید. آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی و ضد درد طبیعی است.

۶. مسکن های بدون نسخه:
می توانید از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای تسکین درد دندان کودک خود استفاده کنید. به دستورالعمل های روی دارو دقت کنید و از دادن دوز بیش از حد به کودک خودداری کنید.
۷. غذاهای نرم:
به کودک خود غذاهای نرم و خنک مانند ماست، کمپوت، پوره سیب زمینی یا سوپ بدهید. از غذاهای سفت، تند یا اسیدی که می توانند درد را تشدید کنند، خودداری کنید.
۸. نوشیدنی های خنک:
به کودک خود نوشیدنی های خنک مانند آب، شیر یا آب میوه بدهید. از نوشیدنی های گرم یا گازدار که می توانند درد را تشدید کنند، خودداری کنید.
۹. بهداشت دهان و دندان:
به طور مرتب دندان های کودک خود را با مسواک نرم و خمیر دندان فلوراید مسواک بزنید. از نخ دندان کشیدن برای تمیز کردن بین دندان ها استفاده کنید.
۱۰. حواس کودک را پرت کنید:
با انجام فعالیت های مورد علاقه کودک خود مانند خواندن کتاب، بازی کردن یا تماشای فیلم، حواس او را از درد پرت کنید.

درمان های دارویی برای تسکین درد دندان کودکان
در حالی که روش های خانگی می توانند به تسکین موقت درد دندان کودکان کمک کنند، در برخی موارد ممکن است لازم باشد از داروهای مسکن استفاده شود.
مسکن دندان درد کودک (داروهای مسکن بدون نسخه)
- استامینوفن: استامینوفن یک داروی مسکن و ضد تب رایج است که می تواند برای تسکین درد دندان کودکان استفاده شود. به دنبال داروهای حاوی استامینوفن مخصوص کودکان باشید و به دستورالعمل های روی دارو دقت کنید.
- ایبوپروفن: ایبوپروفن یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) است که می تواند به تسکین درد و التهاب ناشی از دندان درد کمک کند. به دنبال داروهای حاوی ایبوپروفن مخصوص کودکان باشید و به دستورالعمل های روی دارو دقت کنید.
نکات مهم در مورد استفاده از داروهای مسکن برای کودکان:
- همیشه قبل از دادن هر گونه دارو به کودک خود با پزشک یا دندانپزشک خود مشورت کنید.
- به دوز توصیه شده روی دارو دقت کنید و از دادن بیش از حد دارو به کودک خودداری کنید.
- داروها را به موقع به کودک خود بدهید تا سطح ثابتی از دارو در بدن او حفظ شود.
- اگر کودک شما هر گونه عوارض جانبی را تجربه کرد، مصرف دارو را قطع کرده و با پزشک یا دندانپزشک خود مشورت کنید.
داروهای مسکن با نسخه:
در برخی موارد، ممکن است دندانپزشک برای تسکین درد شدید دندان کودک شما داروهای مسکن با نسخه تجویز کند. این داروها باید فقط طبق دستور پزشک مصرف شوند.
درد دندان برای کودکان بسیار آزاردهنده است. با چند راهکار ساده می توانید از بروز مکرر آن جلوگیری کنید:
- عادات بهداشتی دهان و دندان را در کودک خود جا بیاندازید. مسواک زدن دو بار در روز و نخ دندان کشیدن روزانه به حذف پلاک دندان کمک می کند.
- مصرف قند و شکر را در کودک خود محدود کنید. بعد از خوردن مواد غذایی با قند و نشکر بالا، از او بخواهید دهانش را با آب یا دهانشویه بشوید.
- هر شش ماه یکبار کودک خود را برای معاینه دندانپزشکی ببرید. این کار به بررسی سلامت دهان و دندان او و شناسایی مشکلات احتمالی کمک می کند.
- به جای خوراکی های چسبناک، کودک خود را به خوردن میان وعده های سالم مانند سیب و موز تشویق کنید. خوراکی های چسبناک بیشتر باعث پوسیدگی دندان می شوند.

علت دندان درد کودک
۱. پوسیدگی دندان:
پوسیدگی دندان شایع ترین علت درد دندان در کودکان است. پوسیدگی دندان زمانی رخ می دهد که باکتری ها در دهان کودک تجمع یابند و به مینای دندان حمله کنند.
۲. عفونت لثه:
عفونت لثه زمانی رخ می دهد که باکتری ها در لثه های کودک تجمع یابند و باعث التهاب و قرمزی لثه شوند.
۳. شکستگی دندان:
شکستگی دندان می تواند در اثر ضربه به دهان کودک رخ دهد.
۴. رویش دندان:
رویش دندان می تواند باعث درد و ناراحتی در لثه های کودک شود.

پیشگیری از دندان درد کودک
۱. بهداشت دهان و دندان:
- به کودک خود آموزش دهید که بعد از هر وعده غذایی و قبل از خواب مسواک بزند.
- از خمیر دندان فلوراید استفاده کنید.
- از نخ دندان کشیدن برای تمیز کردن بین دندان های کودک خود به طور روزانه استفاده کنید.
۲. رژیم غذایی سالم:
- از مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین و اسیدی که می توانند به دندان های کودک آسیب برسانند، خودداری کنید.
- به کودک خود میوه ها و سبزیجات فراوان بدهید.
- آب فراوان به کودک خود بدهید.
۳. معاینات منظم دندانپزشکی:
- کودک خود را برای معاینات منظم دندانپزشکی هر شش ماه یکبار ببرید.
- دندانپزشک می تواند دندان های کودک شما را از نظر پوسیدگی و سایر مشکلات بررسی کند و در صورت نیاز آنها را درمان کند.
۴. عادات سالم:
- از دادن پستانک یا شیشه شیر حاوی شیر یا آب میوه به کودک خود در هنگام خواب خودداری کنید.
- به کودک خود آموزش دهید که از جویدن اشیاء سخت مانند مداد یا ناخن خودداری کند.
چه موقع به دندانپزشک کودک مراجعه کنیم:
- اگر درد دندان کودک شما شدید است، مداوم است یا با تب، تورم یا مشکل در غذا خوردن همراه است.
- اگر متوجه لکه های قهوه ای یا سیاه روی دندان های کودک خود شدید.
- اگر لثه های کودک شما قرمز، متورم یا خونریزی می کند.
- اگر کودک شما در اثر شکستگی یا آسیب به دهان دچار درد دندان شده است.
- اگر کودک شما در حال رویش دندان است و درد شدیدی دارد.
درد دندان فرزندتان را آزار می دهد؟
اگر به دندانپزشک کودک دسترسی ندارید، این روش های خانگی را امتحان کنید. توجه داشته باشید که این روش ها تنها برای تسکین موقتی درد هستند. در صورتی که این روش ها موثر نبوده و درد به مرور زمان بدتر شود، حتما در اسرع وقت به دندانپزشکی مراجعه کنید. اگر در تهران ساکن هستید میتوانید برای رزرو نوبت و یا کسب اطلاعات بیشتر با مطب دکتر توکلیان متخصص دندانپزشکی کودکان به شماره ۰۹۱۰۸۰۷۴۰۱۰ تماس بگیرید و یا فرم زیر را پرکنید، تا همکاران ما با شما تماس بگیرند.